1933. godine, u Londonu je rođena Džoan Kolins (Joan Collins), kultna i slavna britanska glumica i spisateljica, seks-simbol 1980-ih.

Džoan je rano otišla u Holivud, želeći se proslaviti kao glumica, ali je isprva bila poznatija po vezama sa slavnim glumcima nego umijeću na filmskom platnu.

Proslavila je uloga Aleksis Kerington
Pohađala je Kraljevsku akademiju za dramske umjetnosti, a na filmu je debitirala s 18 godina. Postala je planetarno slavna ulogom Aleksis Kerington (Alexis Carrington) u tv-sapunici “Dinastija” (1981. – 1989.), po kojoj je i danas gledatelji najviše pamte. Gostovala je i u nizu raznih humorističnih serija.

Igrala je glavnu ulogu u ekranizaciji romana “Pastuh” i “Kučka”, koje je napisala njena sestra Džeki Kolins (Jackie). Ti su romani proglašeni mekom pornografijom. U oba se Joan pojavila naga, filmovi su bili uspješni, prvi na listi nakon serije “James Bond”. Za svoj doprinos filmu, nagrađena je Redom Britanskog Carstva.

Džoan Kolins je napisala i memoare koji su prepuni zanimljivih događaja koji su obilježili život glumice, a u kojima je i otkrila detalje iz života holivudske i londonske elite.

Karl fon Line. wikipedia.org

Rođen Karl fon Line, osnivač moderne sistematike u biologiji
1707. – Rođen švedski biolog Karl fon Line (Carolus Linnaeus), osnivač moderne sistematike u biologiji, koji je prvi postavio principe definisanja rodova i vrsta i uveo binarnu (dvojnu) nomenklaturu, tako da svaka biljka i životinja ima dva imena – roda i specije (vrste). Osnivač je i prvi predsjednik Švedske akademije nauka. Njegova sistematika biljaka prema spolnim organima važi i sada. Djela: “Systema naturae”, “Philosophia botanica”, “Genera plantarum”, “Species plantarum”.

1848. – Njemački inžinjer i pronalazač Oto Lilijental (Otto Lilienthal), jedan od pionira avijacije, rođen je na današnji dan. Studirajući let ptica usavršio je jedrilicu i dokazao superiornost zakrivljenih nad ravnim krilima. Konstruisao je 1896. prvi planer dvokrilac i iste godine je poginuo prilikom probnog leta.

1883. – Rođen američki glumac Daglas Ferbanks (Douglas Fairbanks), veoma popularan u periodu nijemog filma, jedan od najpoznatijih pustolova u historiji kinematografije. Filmovi: “U znaku Zoroa”, “Tri musketara”, “Crni pirat”, “Robin Hud”, “Bagdadski lopov”.

1886. – Umro njemački historičar Leopold fon Ranke, profesor Berlinskog univerziteta, član Pruske akademije nauka, koji se uglavnom bavio historijom germanskih i romanskih naroda, ali je pisao i o narodima centralne i jugoistočne Evrope. Studirao je teologiju i filologiju i doktorirao filozofiju.

Henrik Ibzen. voice.ba

Umro norveški pisac Henrik Ibzen, „Otac realizma“
1906. – Umro norveški pisac Henrik Ibzen (Ibsen), jedan je od najutjecajnijih dramskih pisaca svoga vremena i jedan od osnivača modernizma u pozorištu, zbog čega je dobio nadimak „Otac realizma“. Njegove drame su, poslije Šekspirovih (Shakespeare), najizvođenije u svijetu, a „Kuća lutaka“ („Nora“), u kojoj je kritikovao položaj žene u društvu, bila je najizvođenija svjetska predstava 2006. godine. Prvu dramu “Katilina”, u kojoj veliča revolucionarni duh, napisao je 1850. godine, a 1851. dobiva prvo režisersko te potom upravničko mjesto u novootvorenom Narodnom pozorištu u Bergenu. Godine 1857., preselio se u Kristijaniju (Oslo), gdje je postao upravnik Norveškog pozorišta. Napustio je Norvešku 1864. godine i nakon 27 godina provedenih u Italiji i Njemačkoj, gdje je stekao veliki ugled, vratio se u svoju zemlju. Posljednje četiri drame napisao je u Norveškoj, a 1900. godine je doživio prvi od serije moždanih udara i tada se povukao iz javnog života.

1908. – Rođen američki fizičar Džon Bardin (John Bardeen), dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1956. i 1972. godine. Značajan je po teorijskim radovima u fizici čvrstog tijela, uključujući istraživanja poluprovodnika i superprovodljivosti, a s Vilijamom Šoklijem (William Shockley) je pronašao tranzistor.

1937. – Preminuo Džon Dejvidson Rokfeler (John Davidson Rockefeller), američki industrijalac, naftni magnat i filantrop. Bio je najbogatiji čovjek na svijetu i prvi Amerikanac s bogatstvom procijenjenim na više od milijardu dolara. Zbog toga je ime Rokfeler postalo, a i danas je, sinonim za milijardera. Rokfeler je osnovao naftni gigant „Standard Oil Company“ 1870. godine, koji je vodio do 1897., a posljednjih godina 19. vijeka počeo je poslovati i s rudama željeza i njihovim transportom. Svoje bogatstvo Rokfeler je trošio uglavnom na stvaranje zaklada koje su imale veliki utjecaj na medicinu, obrazovanje i naučna istraživanja. Osnovao je Univerzitet u Čikagu, Univerzitet „Rockefeller“ u Njujorku, te finansirao osnivanje Filipinskog univerziteta. Umro je od ateroskleroze dva mjeseca prije svog 98. rođendana, u svojoj kući u Ormond Biču na Floridi. Prema procjeni časopisa „Forbes“ iz 2007. godine, ekvivalent njegovog bogatstva u trenutku smrti bio je 663,4 milijarde dolara.

1951. – Rođen ruski velemajstor Anatolij Karpov, jedan od najuspješnijih turnirskih igrača u historiji šaha. On je kao izazivač šampiona 1975. postao prvak svijeta bez borbe, jer je Robert Fišer odbio da igra meč pod uslovima koje je propisala FIDE. Odbranio je titulu u mečevima s Viktorom Korčnojem 1978. i 1981., a izgubio je krajem 1985. u meču s Garijem Kasparovom.

Rodžer Mur kao Džejms Bond. kaleidoskop-media.com

Preminuo jedan od najslavnijih engleskih glumaca Rodžer Mur
2017. – Preminuo jedan od najslavnijih engleskih glumaca Rodžer Mur (Roger Moore). Najpoznatiji je po ulogama Džejmsa Bonda (James) u sedam filmova o tajnom agentu 007. Godine 1940., upisao je Kraljevsku akademiju dramskih umjetnosti (Royal Academy of Dramatic Art) u Londonu i ubrzo počeo dobivati manje uloge na filmu. Nakon Drugog svjetskog rata, 1950-ih, bio je angažiran i kao fotomodel i televizijski glumac. Proslavio se ulogom avanturiste Simona Templara, glavnog lika iz jednog od najdugovječnijih serijala na britanskoj televiziji „Svetac“, a 1970-ih je bio najbolje plaćeni televizijski glumac na svijetu.

Prvi film o tajnom agentu 007, Džejmsu Bondu, „Živi i pusti umrijeti“ snimio je 1973. godine, što mu je donijelo veliku popularnost, te je glumio glavnog lika u još šest filmova tog serijala, a posljednji „Pogled na ubistvo“ snimio je 1985. godine. Mur se smatra, uz Šona Konerija (Sean Connery), jednim od najboljih interpretatora uloge tajnog agenta 007.

Uporedo sa snjimanjem serijala o Džejmsu Bondu, Mur je snimao i druge, uglavnom ratne i avanturističke filmove, poput „Zlato“, „Divlje guske“ i „Morski vukovi“. Nakon povlačenja iz serijala o Džejmsu Bondu rjeđe je glumio i uglavnom se posvetio humanitarnom radu. Od 1991. godine bio je UNICEF-ov ambasador dobre volje.