Na današnji dan
1962. godine, u Sarajevu je rođen Admir Glamočak, jedan od najboljih bosanskohercegovačkih glumaca. Diplomirao je na Akademiji scenskih umjetnosti u Sarajevu u klasi profesora Bore Stjepanovića 1984/85. godine. Bio je student prve generacije upisane na Odsjek za glumu. Već u toku školovanja igrao je neke od zapaženih teatarskih uloga, a posebno je upamćen njegov udio u kultnoj predstavi Otvorene scene Obala – “Audicija”.
Nakon završenog studija ostao je na Akademiji kao asistent, da bi u toku agresije na Bosnu i Hercegovinu, bio imenovan za dekana Akademije. Za sve to vrijeme nastavio je svoj uspješni rad u pozorištu i na filmu. Ostvario je niz odličnih uloga u predstavama poput “Kraj igre” (režija Sulejman Kupusović), “Pukovnik ptica” (režija Dino Mustafić), “Mjerom za mjeru” (režija Aleš Kurt)…
Glumac, profesor i reditelj
Također, nekoliko puta se okušao i kao reditelj. U Narodnom pozorištu u Sarajevu režirao je “San ljetne noći”, “Bolest mladeži” u Kamernom teatru 55, “Šta ćemo sad?” u Pozorištu mladih…
Kao profesor na predmetu Gluma odškolovao je nekoliko uspješnih generacija glumaca, a s podjednakim glumačkim angažmanom igra i u profesionalnim produkcijama i u ispitnim predstavama na ASU. Dobio je nagrade: “Zlatni lovorov vijenac” – Internacionalni teatarski festival MESS, “Golden Rose of Peace” – kao najbolji glumac 1997., “Mala mostarska liska” 2005. godine…
Zapažene uloge ostvario je u brojnim filmovima i tv-serijama, poput: “Hajde da se volimo 2”, “Sa 204-272”, “Neočekivana šetnja”, “Savršeni krug”, “Prvo smrtno iskustvo”, “Tunel”, “Viza za budućnost”, “(A)Torzija”, “Remake”, “Sjever je poludio”, “Jours tranquilles a Sarajevo“, “Gori vatra”, “Ljeto u zlatnoj dolini”, “Sex piće i krvoproliće”, “Dobro uštimani mrtvaci”, “Plavi orkestar “.
Rođen italijanski filozof Đanbatista
1668. – Rođen italijanski filozof, historičar i teoretičar prava Đovani Batista Viko (Giovanni Battista Vico) ili Đanbatista (Giambattista), utemeljitelj filozofije historije i preteča moderne estetike. Na univerzitetu u rodnom Napulju 1697. postao je profesor retorike. Prije toga je desetak godina izučavao Platona i Kornelija Tacita, svoje omiljene pisce, jer je, prema njegovim riječima, prvi “opisivao idealnog čovjeka, a drugi čovjeka kakav jeste”. Napuljski kralj Karlo III ga je 1735. imenovao za kraljevskog historiografa. Smatrao je da se pravo rađa iz svijesti čovječanstva i učestvuje u promjenama čovjekovog duha (mišljenja), pa razlog promjena treba tražiti u općoj historiji čovjekovog razvitka. Tvrdio je da je površni osjećaj pravde nagonski i da se izražava u religijskim oblicima, da u kasnijem razvoju čovjek postaje sposoban za apstraktno mišljenje i tek potom za filozofska načela prava. Nasuprot kartezijanskom primatu razuma, stvorio je teoriju o trima glavnim fazama duha: osjećajnoj, fantazijskoj i razumskoj, pri čemu umjetnost nastaje na drugom stepenu, a filozofija je izraz čistog uma. Djela: “Principi nove nauke o zajedničkoj prirodi nacija”, “Univerzalno pravo”, “Autobiografija”.
1894. – U Parizu osnovan Međunarodni olimpijski odbor, organizacija koja rukovodi olimpijskim pokretom, s osnovnim zadatkom da osigura redovno održavanje olimpijskih igara, nadzire njihove pripreme i provedbu, a ima i isključivo pravo odlučivanja o olimpijskoj zastavi, himni i simbolima. Članovi MOO-a biraju se među državljanima zemalja s priznatim nacionalnim olimpijskim odborom i oni nisu izaslanici svojih zemalja u MOO-u, nego su predstavnici MOO-a u svojim zemljama.
1899. – Rođen Gustav Krklec, hrvatski književnik. Bio je predsjednik Matice hrvatske, predsjednik Društva književnika Hrvatske i Saveza književnika Jugoslavije. Od 1951. bio je redovni član JAZU-a. Dobitnik je Nagrade “Vladimir Nazor” za životno djelo 1968. Prvu pjesmu “Put kroz noć” objavio je 1918. u “Književnom jugu”. Okušao se i u drami (dramska rapsodija “Grobnica”, 1919.) i prozi (“Beskućnici: roman izgubljenog naraštaja”, 1921.), pisao članke, polemizirao, a objavljivao je i prepjeve lirike s njemačkog, ruskog, madžarskog, engleskog, slovenskog i slovačkog jezika.
1911. – Ernesto Sabato, argentinski književnik i fizičar, rođen je na današnji dan. Kao redovni profesor teorijske fizike radio je na Univerzitetu u Buenos Airesu, no početkom četrdesetih nakon duhovne krize napustio je nauku, izazvavši zaprepaštenje u naučnim krugovima gdje je uživao veliki ugled, te se povukao na osamljeni planinski ranč i posvetio književnom radu. Iako cijenjen pisac, napisao je samo tri romana, te mnoštvo eseja (jedan dio svojih djela je spalio). Romani mu se bave problemom ludila i mračnim stanjima uma kao što su nasilje, rodoskvrnuće, manija proganjanja, a kao najbolji primjer jest dio romana “O junacima i grobovima” koji se zove “Izvještaj o slijepima”.
1912. – Rođen Alan Matison Tjuring (Mathison Turing), engleski matematičar, logičar i kriptograf. Smatra se ocem modernog računarstva — napravio je koncept algoritama koji se danas koristi u svijetu, i računanja pomoću Tjuringove mašine. Za vrijeme Drugog svjetskog rata, 1942. godine, u Bletchley Parku nedaleko Londona, uspješno je u saradnji s timom matematičara razvio elektromehanički stroj nazvan “Bombe” pomoću kojeg je dešifriran njemački stroj za šifriranje “Enigma”. Principi rada “Bombe” kasnije su korišteni za razvoj modernih računala. Historičari procjenjuju da je rad njegovog stručnog tima spasio 14 miliona žrtava. Godine 1950., Tjuring je objavio “Tjuringov test” – test umjetne inteligencije računala, o kojem se i dan-danas vode rasprave.
1955. – Žan Tigana (Jean), francuski fudbaler i trener malijskog porijekla, rođen je na današnji dan. Slavu je stekao igrajući u veznom redu Bordoa i učestvujući u osvajanju tri francuska prvenstva i tri francuska kupa. Za francusku fudbalsku reprezentaciju igrao je od 1980. do 1987. godine. Učestvovao je u pobjedi francuske reprezentacije na Evropskom prvenstvu 1984. godine u Francuskoj. Bio je dio fantastičnog veznog reda zajedno s Mišelom Platinijem (Michel), Luisom Fernandezom i Alenom Žiresom (Alain Giresse). Zvali su ih “magični kvadrat”.
Rođen Zinedin Zidan, francuski fudbaler i trener
1972. – Rođen Zinedin Jazid Zidan (Zinedine Yazid Zidane), francuski fudbaler i trener kabilskog porijekla. Posebno se iskazao na svjetskim prvenstvima 1998. u Francuskoj i 2006. u Njemačkoj kao vođa francuske reprezentacije. Kada je iz Juventusa prešao u Real Madrid za 76 miliona eura, postao je dotad najskuplji fudbaler u historiji. Zidan je bio ključni igrač Francuske na Euru 2000., gdje je odličnim igrama i presudnim golovima pomogao svojoj reprezentaciji da dođe do titule prvaka. Francuska je tako, pobijedivši u finalu Italiju, postala prva reprezentacija nakon Zapadne Njemačke 1974. koja je istovremeno bila i svjetski i evropski prvak. U maju 2006., Zidan je protiv Meksika ubilježio jubilarni 100. nastup za reprezentaciju te tako postao jedan od četvorice igrača koji su nastupili za francusku reprezentaciju više od 100 puta. Zidan je izmislio tehniku driblinga pri kojoj se igrač okreće s obje noge na lopti, koja je njemu u čast prozvana „Marsejski rulet”. Bio je poznat po nogometnim “trikovima” pri driblingu s protivnikom ili u samoj igri.
1995. – Umro američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk (Jonas Edward), koji je 1954. pronašao vakcinu protiv dječije paralize, epohalno otkriće koje je na minimum smanjilo opasnost od opake bolesti.
1998. – Preminula američka filmska glumica irskog porijekla Morin O` Saliven (Maureen O'Sullivan), poznata po ulogama Tarzanove partnerke Džejn u seriji filmova s Džonijem Vajsmilerom (Johnny Weissmuller). Filmovi: “Tarzan i njegova drugarica”, “Tarzan i njegov sin”, “Visoki čovjek”, “Dejvid Koperfild”, “Ana Karenjina”, “Braća Marks na trkama”, “Kardinal Rišelje”, “Ponos i predrasude”.
2006. – Umro Aron Spiling (Aaron Spelling), američki producent, pisac i glumac, koji drži rekord kao najprofitabilniji svjetski televizijski producent ikada. Napravio je više od 200 uspješnih produkcija, počevši s “Zane Grey” 1956. Njegova najuspješnija televizijska dostignuća su: “Beverly Hills 90210”, “Melrose Place”, “Starsky i Hutch”, “Čarobnice”, “Family”, “Hotel”, “The Rookies”, “Charlijevi anđeli”, “The Love Boat “, “Fantasy Island”, “Vega$”, “Hart to Hart”, “Dinastija”, ” The Colbys”, “T.J. Hooker”, “Nightingales”, “Twin Peaks”, “Kindred: The Embraced”, “U sedmom nebu”, “Burke's Law”, “Honey West”, “The Mod Squad”, “S.W.A.T.” i “Sunset Beach”. Također je producirao i NBC-evu seriju “Titans” te 2005. godine seriju “Summerland”. Uz to, producirao je i HBO-ovu mini seriju “And the Band Played On”, koja je osvojila nagradu Emi.
2007. – Preminuo Vasa Popović, pisac, novinar, satiričar, humorista, dugogodišnji urednik „Ježa“ i NIN-a. Bio je veliki prijatelj Branka Ćopića i Miloša Crnjanskog, a pisao je i humoreske za „Politiku“. Neposredno poslije smrti Josipa Broza Tita napisao je humoresku „Bure“ s aluzijom na budući raspad Jugoslavije, zbog čega je hitno udaljen iz javnog života.
Related News
Na današnji dan
FacebookTweet Danas je petak, 15. novembar/studeni 2024. godine, do kraja godine preostalo je još 46Read More
Tramp je novi predsjednik SAD-a
FacebookTweet Donald Tramp (Trump) je novi predsjednik SAD-a. Pobijedio je u tri ključne države, aRead More